Herstructurering aanpak: HR expert Jo De Cock deelt haar ervaringen met Square Circle

Een herstructurering goed aanpakken vergt heel wat kennis en kunde. Waarom precies is het nuttig beroep te doen op externe expertise? Katrien Decroos, Senior Communication Expert Square Circle, vroeg het aan Jo De Cock, momenteel aan de slag als Head of HR Western Europe bij H.Essers.  In twee andere bedrijven coördineerde zij een reorganisatie met de begeleiding van Square Circle.

 

Katrien: Waarom vond je het nodig om Square Circle in te schakelen?

Jo: “Ik heb de laatste jaren twee reorganisaties meegemaakt: een sluiting met collectief ontslag waar de wet Renault van toepassing was, en een ander dossier waarbij meerdere mensen om economische redenen ontslagen werden maar er geen collectief ontslag was in de juridische zin van het woord. In beide gevallen beseften we dat we externe hulp nodig hadden op het vlak van communicatie en het in kaart brengen van alle stakeholders en de acties die je naar hen toe neemt. Als team ben je er achter de schermen al even mee bezig en dan lijken een aantal zaken evident, terwijl dat voor de medewerkers of de buitenwereld misschien niet zo is. Dan heb je iemand nodig die je een spiegel voorhoudt en die je helpt om een paar stappen terug te zetten en je verhaal opnieuw te bekijken. En zo kwam ik bij Square Circle terecht.”

 

Wat was de grootste uitdaging?

“De belangrijkste vraag was: hoe verwoorden we dit nu best, rekening houdend met de gevoelens van iedere betrokkene? En ook: ‘hoe breng je een steekhoudend verhaal naar de pers waarin je het evenwicht vindt tussen de business- en de menselijke kant van het verhaal’? Je verhaal moet namelijk langs alle kanten kloppen. Want wat lezen de mensen in de krant? Er verdwijnen x aantal jobs, meer niet. In de media wordt het menselijke stuk van het verhaal vaak onderbelicht. Het is belangrijk dat je dat verhaal mee laat schrijven door iemand die de voorgeschiedenis niet heeft meegemaakt en er met een nieuwe blik naar kijkt.

In het laatste dossier heeft Square Circle ook geholpen om een brief naar alle medewerkers gepast te verwoorden: enerzijds uitleggen waarom je als bedrijf zo’n beslissing neemt en anderzijds aangeven dat je oprecht beseft dat dit zwaar is voor de betrokken werknemers en hun familie.

Daarnaast zijn ook het praktische draaiboek en de roadmap die Square Circle voorbereidt ontzettend waardevol, naast de compacte maar heel verhelderende opleiding voor leidinggevenden.”

 

Hoe heeft deze roadmap jullie geholpen?

“Het helpt om structuur te brengen in het proces. Het Square Circle team zijn communicatie professionals en weten tegelijk goed hoe de wetgeving in elkaar zit en welke stappen je moet nemen.

Het bestaan van zo’n roadmap dat van dag tot dag en soms zelfs van uur tot uur aangeeft welke acties je neemt naar elke stakeholder geeft houvast als je in midden in de hectiek zit van een moeilijke aankondiging en de weken die erop volgen. Square Circle heeft dergelijke crisissituaties al heel vaak begeleid.

Er waren acties waar wij niet aan dachten, maar die jullie vanuit jullie ervaring wel konden aangeven. Het communicatie- en juridisch proces wordt vanuit de roadmap heel gestructureerd..”

 

Kan je schetsen hoe stressvol zo’n reorganisatie kan zijn?

“Een intentie tot sluiting en collectief ontslag wordt nooit lichtzinnig aangekondigd.  De periode die hieraan voorafgaat is dan ook best wel intens.  De dag van de aankondiging zelf geeft zeker stress: voor het eerst confronteer je de medewerkers met een voornemen dat zware gevolgen voor hen heeft, indien de intentie wordt bevestigd. Het besef dat een heleboel medewerkers hun werk kunnen verliezen komt dan scherp binnen. Je moet alles doen met respect voor de mensen, zelfs in die moeilijke omstandigheden. Daar heeft Square Circle ons ook in geholpen: ervoor te zorgen dat het hele proces met de nodige empathie verloopt. De focus moet op de mens kunnen liggen, wat niet altijd evident is als je midden in proces zit dat ook zeer strikte juridische regels heeft.

 

De rol van de pers is vaak problematisch bij reorganisaties. Hoe ging dat bij jou?

“Zowel HR als een paar top management leden hebben een opleiding van Square Circle gehad over hoe om te gaan met de pers. Dat helpt je om in je eigen verhaal te blijven en niet in hun vragen verstrikt te raken. Zo’n opleiding zou ik aan iedereen aanraden.  Je bent dan veel beter voorbereid om in de zeer korte tijd die een journalist je gunt je eigen punt te maken en ook de menselijke kant van het verhaal te tonen.

 

Hoe heeft de HR afdeling de hulp van Square Circle ervaren?

“Als HR afdeling ben je bij een collectief ontslag erg druk bezig met de vakbonden,  de informatie- en consultatieprocedure en nadien de onderhandelingen over een sociaal plan. Uiteraard raakt een aankondiging dat er een intentie is tot collectief ontslag alle medewerkers in een bedrijf.  Leidinggevenden zijn vaak even verrast als de medewerkers.  Hun medewerkers kijken dan naar hen voor steun en zoeken zekerheid en duiding. De Square Circle opleiding ‘Communication in Uncertain Times’ heeft hen daartoe een heel mooi kader gegeven. Het gaf hen inzicht in hoe mensen reageren op zo’n nieuws en hoe je daar als leidinggevende mee omgaat. Ik heb heel positieve feedback gehad op die opleiding. Het is waardevol dat de leidinggevenden op de vloer ook buiten HR iemand hebben die hen even bij de hand neemt en zegt: kijk, dat is hoe jullie het voor jullie mensen iets gemakkelijker kunnen maken.”

 

Meer informatie? Registreer hier op onze webinar “The do’s en don’ts voor een geslaagde communicatie” op dinsdag 7 maart 2023 of schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang ontvang binnenkort het Square Circle E-Book over dit thema.

 

Rudy Coenen treedt toe tot Square Circle als partner

Rudy Coenen vervoegt het team van Katrien Decroos, An Dewaele en Ludovic Goethals met een communicatie-expertise gevormd door 20 jaar ervaring in toonaangevende bedrijven in diverse sectoren zoals het bankwezen, verzekeringen, vermogensbeheer, de publieke sector, opleiding, energie en verenigingen.

Met een carrière gekenmerkt  door diversiteit, heeft Rudy alle finesses van bedrijfscommunicatie kunnen omarmen. Rudy bekleedde verschillende functies die verband houden met communicatie in brede zin, tot de eindverantwoordelijkheid van een communicatieafdeling. Hij stelt zijn knowhow ten dienste van ondernemingen die een constructieve dialoog willen aangaan met al hun stakeholders.

Bij Square Circle zal Rudy zijn talenten gebruiken om bedrijven die voor veranderingen en transformaties staan te helpen bij het ontwikkelen van boeiende en menselijke communicatie met bijzondere aandacht voor uitwisseling, transparantie en relationele aspecten. Hij zal ook actief deelnemen aan de door Square Circle en door hemzelf tijdens zijn loopbaan ontwikkelde opleidingsprogrammas op het gebied van communicatie.

Rudy Coenen: “Wat mij aantrok in Square Circle, naast de solide expertise van de partners, was de geïntegreerde aanpak van Human Resources en Communicatievraagstukken. Uitgaande van een situatie, een project of een behoefte met betrekking tot de menselijke factor in het bedrijf, ontwikkelt Square Circle een complete oplossing die de typische HR- of communicatieaspecten op een volledig geïntegreerde manier omvat, in overeenstemming met de behoeften van de klant. Een dergelijke aanpak is veel doeltreffender dan de traditionele aanpak waarbij HR- of communicatiedeskundigen of consultants elk hun eigen weg gaan.”

Voorbij het woord alleen: een blik op de toekomst bij Square Circle

Square Circle, ofwel hét huis met praktische expertise op het vlak van management, HR en communicatie, werkt al 20 jaar nauw samen met een bedrijfswereld in verandering. Van transformatieprojecten, sterk leiderschap en bedrijfscultuur, tot preventie en beheer van crisissen; telkens werken ze vanuit een geïntegreerde en praktijkgerichte aanpak mee aan het realiseren van de ambities van de bedrijven van morgen.

In de afgelopen 20 jaar stootte Square Circle bij heel wat bedrijven op dezelfde noden: medewerkers in beweging brengen en overtuigen om veranderingen op een constructieve manier aan te pakken.

“Vaak zien we dat communicatie slechts één aspect van de problematiek is. People Management en HR zijn minstens even belangrijk bij de continue veranderingen waarmee een bedrijf geconfronteerd wordt”, geeft Katrien Decroos aan. Zelf adviseert ze al meer dan 25 jaar organisaties bij het beheren hun communicatie bij bedrijfsontwikkelingen en transformatieprocessen, en dat samen met Ludo Goethals. Sinds het prille begin vormen beiden de basis van Square Circle.

Maar al te vaak heerst bij het management het idee dat communicatie simpelweg woorden zijn die je top down uit. Dat een woord een mentaal beeld creëert, wordt vaak vergeten. “Wij helpen het management bij het spreken van een taal met rationele én emotionele elementen, want net dat laatste brengt mensen in beweging. Communicatie start vanuit de beleving van mensen en dient altijd dicht bij hun leefwereld te staan”, aldus Ludo Goethals.

Square Circle kiest dan bewust voor een aanpak van partnership en coaching en streeft ernaar het bedrijf werkelijk in de praktijk bij te staan en waar nodig te ontzorgen.

Tegelijkertijd vraagt het tijd om mensen en bijgevolg hele bedrijven in beweging te brengen. Vaak is het management al langere tijd met een specifieke verandering bezig en er kan niet verwacht worden dat werknemers even snel mee zijn. “Durven aantonen dat tijd nemen écht nodig is, is één van onze uitdagingen”, zegt Katrien Decroos.

In 2021 kwam er een derde partner bij. An Dewaele maakt al 30 jaar carrière in de HR-sector. “Met An mee aan boord, beschikken we over een nog bredere basis om bedrijven te helpen vanuit een geïntegreerde expertise, waar communicatie en HR samenkomen”, geeft Ludo Goethals aan.
Bedrijven kloppen aan bij Square Circle met de vraag om het bedrijf, managers en medewerkers te begeleiden, niet alleen bij grote veranderingen of wanneer een crisis zich voordoet, maar ook bij positieve trajecten.

An Dewaele: “Het beste is om als partner mee in een project van een bedrijf te stappen. Op die manier leert en evolueert de organisatie en kunnen ze daarna zelf met deze inzichten aan de slag. In de toekomst willen we vaker sparringpartner kunnen blijven voor de CEO of het management van organisaties. Met bepaalde bedrijven hebben we die band al, maar we zijn zeker dat we onze rol daarin nog kunnen vergroten; we voelen dat daar nood aan is. Steeds meer willen we het huis zijn waar je eenvoudigweg kan binnenkomen, waar wij naar de problematiek luisteren, en daarna flexibel mee kunnen denken en werken vanuit onze expertise in HR en in communicatie. Er is een evolutie merkbaar, een nood en drang naar een meer geïntegreerde aanpak, en dat is precies wat wij met Square Circle kunnen aanbieden.”

Copyright tekst: HR Square

Voorbij het woord alleen: een blik op de toekomst bij Square Circle

Transformatie en communicatie: wanneer woorden projecten doen mislukken

Victor wil een aantal veranderingen in zijn afdeling aankondigen. Hij heeft uren besteed aan de voorbereiding van 58 slides om de doelstellingen uiteen te zetten, de nieuwe structuur uit te leggen en de beweegredenen voor de verandering scherp te stellen. Kortom, Victor is zeer tevreden over zijn presentatie en zijn baas ook.

Op de dag van de aankondiging hebben de medewerkers van Victor geluisterd. In een oorverdovende stilte.

Stilte,  de eerste vorm van verzet

Victor is in de weken die volgden zijn project blijven “verdedigen”. Altijd met dezelfde woorden, dezelfde ideeën, dezelfde concepten.

Zes maanden later is het project nog steeds niet operationeel. Drie werknemers zijn vertrokken. Er zijn nog steeds gaten in de structuur. Niets gaat goed. Het moreel van de troepen is laag. En Victor denkt er ook serieus over om het bedrijf te verlaten. ‘Ze willen niet veranderen’, zei hij tegen zijn baas.  ‘Ze willen het niet begrijpen’. ‘Ze verzetten zich’.

Woorden en cijfers

De presentatie van 3.400 woorden, 27 tabellen en grafieken heeft blijkbaar de medewerkers niet overtuigd. Erger nog, ze heeft twijfel gebracht bij de werknemers. Want het verhaal dat Victor vertelde ging over hem, het management en het bedrijf. Niet over zijn eigen medewerkers zelf. Ze hebben zich van meet af aan uitgesloten gevoeld.

De dag van de presentatie nam het project meteen een slechte wending. Wat volgde is de kroniek van een voorspelde mislukking.

Victor wist niet:

  • Dat woorden mentale beelden creëren, geproduceerd door onze hersenen…
  • Dat alleen sterke mentale beelden, die in ons resoneren, ons doen ‘bewegen’…omdat ze een beroep doen op ons verstand, maar ook op de emotie die we voelen
  • Dat een door werknemers goed beleefde emotie de deur opent naar vertrouwen en betrokkenheid, een vereiste voor elke verandering
  • Dat de meeste ‘management’ woorden die gewoonlijk in communicatie tijdens transformaties worden gebruikt, niet kunnen overtuigen door hun gebrek aan inhoud en menselijk gevoel: kortom, ze creëren niet de mentale beelden die effect zullen hebben.

Overtuigen is woorden laten spreken

Victor heeft zich opgegeven voor een cursus ‘overtuigende communicatie’. Hij wil leren hoe hij de woorden kan gebruiken die de juiste mentale beelden oproepen om werknemers bij veranderingen te betrekken. Kortom, hij wil leren communiceren voor hen, niet voor zichzelf.

Hij is bereid zijn klassieke manager ‘lexicon’ voor goed te verlaten omdat het niet werkt. Uitgaande van wat zijn medewerkers voelen, zal hij zich concentreren op de ‘zinvolle’ woorden, de mentale beelden die zijn team kunnen doen evolueren.

Kortom, Victor zal leren overtuigend communiceren!

Hij heeft zichzelf tot taak gesteld de volgende veranderingsmissie tot een succes te maken. Omdat hij van werkgever is veranderd. En er wacht hem een groot transformatieproject.

Als u in uw beroepsleven moet communiceren, maak dan de Victor in u wakker… u zult versteld staan van het resultaat!

Entropie en wanorde: het lot van alle menselijke ondernemingen?

Ze is daar, overal, altijd. Ze beïnvloedt je privé- en beroepsleven.

Ze is weinig bekend en weinig bestreden. Toch verbruikt ze veel energie.

Haar naam? ENTROPIE.

Entropie is een natuurlijk en onomkeerbaar fenomeen. De energie die aanvankelijk in een systeem aanwezig is, wordt getransformeerd en ‘gaat weg’.

Entropie komt tot ons vanuit de fysica, maar is ook perfect zichtbaar in het bedrijfsleven.

Om het eenvoudig te houden: wat gestructureerd is, wordt gedestructureerd, wat georganiseerd is, wordt gedesorganiseerd, wat bedacht is, wordt vergeten, voortdurend en op natuurlijke wijze.

Niemand ontsnapt hieraan.

Hoe vechten we tegen entropie? We geven een paar voorbeelden.

➡️ Wil u feedback in uw team aanmoedigen? Zet het onderwerp systematisch op de agenda van uw teamvergaderingen.

➡️ Wil u het aantal ongevallen op het werk verminderen? Vraag uw medewerkers na veiligheidstrainingen om regelmatig persoonlijk met collega’s de situatie op de vloer door te nemen.

➡️ Start u een project? Indien het lang zal duren overweeg vanaf het begin om een reserve aan “nieuw bloed” te hebben en bouw tijdig de “reserves” in het projectteam op.

Strijden tegen entropie ligt binnen ieders bereik.

1️⃣  Accepteer dat het universeel en onontkoombaar is.

2️⃣  Maak je collega’s bewust van het bestaan ervan.

3️⃣  Wees bewust van de effecten ervan op de mensen om je heen en op jezelf.

Het Square Circle team begeleidt mensen en organisaties bij groei, ontwikkeling en transformatie. Het ondersteunen van de ondernemingsdynamiek is één van onze grote passies.

Een vernieuwende aanpak: hoe de reden van bestaan, de visie en de waarden van een onderneming ontwikkelen in symbiose met het personeel?

Antonissen Development Group is een dynamische vastgoedgroep die stedelijke locaties met uitzonderlijk potentieel selecteert en de voorkeur heeft om bestaande panden te transformeren in hoogwaardige, moderne gebouwen die voor iedereen toegankelijk zijn.

De onderneming wenst haar groei te ondersteunen door zich op de markt te onderscheiden met een dynamische visie op haar activiteit. Maar dat is niet alles. Antonissen wil al haar medewerkers bij deze oefening betrekken namelijk de ontwikkeling van een motiverende bestaansreden (de ‘missie’), een inspirerende visie en sterke bedrijfswaarden.

Een uitdaging?

Het betrekken van alle personeelsleden bij een dergelijk project lijkt op het eerste gezicht een utopie. Toch is de onderneming erin geslaagd dit met uitstekende resultaten te bereiken. Na twee dagen werken in kleine groepen waren alle doelstellingen bereikt.

Welke lessen kunnen uit dit proces worden getrokken?

Is het zinvol om het personeel te betrekken bij het creëren van een visie? Is dat niet de taak van het management?

Betrokkenheid van alle medewerkers  is een onbetwistbare troef, zoals de ervaring telkens weer aantoont. In deze case konden we het voltalige team van 30 personeelsleden in één workshop samen aan het werk zetten. Voor grotere organisaties bevelen wij aan om ook buiten het strikte kader van het management te treden door gemengde werkgroepen te organiseren die de verschillende lagen van het bedrijf weerspiegelen. Ook hier zijn de resultaten verrassend rijk en inzichtelijk. Uiteindelijk is het natuurlijk altijd het management dat het verrichte werk valideert.

Wat moet je doen om resultaten te halen?

Zorgvuldige voorbereiding en voortdurende coaching tijdens de workshop zijn essentieel. Elke groep heeft een piloot die goed is voorbereid om de hele oefening in goede banen te leiden. Square Circle zorgt voor de gerichte aanpak en facilitatie tijdens de sessies.

Wat als voorstellen van het personeel niet worden overgenomen? Dit kan het personeel demotiveren!

De praktijk leert ons dat het resultaat van het groepswerk uiterst relevant is en rijk aan strategische inzichten en voorstellen. Het management was altijd onder de indruk en verheugd over de kwaliteit van het werk.

Wat gebeurt er als alles is gevalideerd? De verwachtingen zijn hoog!

Nu Missie, Visie en Waarden op papier staan willen we actie nemen om dit ook echt tot leven te brengen en te integreren in onze dagdagelijkse werking. Hier werd de Results Roadmap ingezet om op een gedecentraliseerde maar gesynchroniseerde manier  concrete acties uit te voeren.

Dit alles wordt omlijst door dynamische en mobiliserende communicatie. Aangezien er een brede deelname was aan de totstandkoming van de visie, zien we in de teams nadien een grote inzet om de visie te verwezenlijken.

Mijn afdeling is aan het veranderen, kan een dergelijke oefening worden gedaan om alle werknemers opnieuw op onze doelstellingen te richten?

Wij bevelen dit ten zeerste aan. De bestaansreden van een dienst kan ongewijzigd blijven, maar de visie op zijn activiteit kan sterk evolueren. In de wetenschap dat een visie een reeks ambitieuze maar concrete doelstellingen is die in een bepaalde periode moeten worden verwezenlijkt, is het samen opbouwen ervan de beste manier om werknemers te motiveren deze visie te verwezenlijken.