Interne kennis verruimen, maatschappelijke betrokkenheid tonen of klanten bij elkaar brengen: jij weet waarom en waarover je een debat organiseert. Maar hoe zorg je er als moderator voor dat jouw debat uit de band springt? Hoe benader je veelvoorkomende gespreksonderwerpen vanuit een verfrissende invalshoek? Helena Schalenbourg, Senior Communications Advisor bij Square Circle, reikt verrassende tips aan om je modereertechnieken aan te scherpen.
VOOR HET DEBAT
Leg een sterke basis voor je debat
De taak van een moderator vangt al ruim voor het desbetreffende debat aan. Een uitgebreide voorbereiding vormt een goede basis voor een natuurlijk gesprek.
- Verdiep je in het thema | Verken de thematiek door online en offline research te voeren. Houd in de onderzoeksfase rekening met de verwachtingen van de opdrachtgever, maar ook met de doelgroep. Komen zij op regelmatige basis in aanraking met de problematiek? Waaruit bestaat hun voorkennis?
- Maak vooraf kennis met het panel | Idealiter neem je de tijd om kennis te maken met iedere gast. Op die manier raak je vertrouwd met zijn expertise, achtergrond en standpunt ten opzichte van het centrale thema. Vaak stuit je in deze fase ook al op intrigerende eigenaardigheden in de visie of persoonlijkheid van de gast, die je tijdens het debat kan benutten. Wees nieuwsgierig en luister met open vizier. Een doelgericht gesprek van een halfuur per persoon enkele dagen vooraf volstaat.
- Bereid een waaier aan vragen voor | De grootste nachtmerrie van een interviewer? Geen krachtige vervolgvraag kunnen bedenken. Door middel van een ruim aanbod afwisselende vragen, gericht op de essentiële invalshoeken die je beslist wilt bespreken, kun je steeds terugvallen op een goede vraag en behoud je het tempo in het debat. Noteer deze eventueel op handige steekkaarten, zo heb je niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk een houvast gedurende het debat.
TIJDENS HET DEBAT
Maak constructieve gesprekken mogelijk
Hoewel de beste debatten ogenschijnlijk vanzelf verlopen, zijn ze vaak ook het effect van een assertieve moderator met lef.
- Introduceer ieder panellid | Stel iedere spreker kort maar krachtig voor aan de aanwezigen alvorens je het debat voor geopend verklaart. Of beter nog, vraag hen om zelf even te vertellen wie ze zijn.
- Heb lef en duik in de kolkende rivier | Hoe open je een debat? Een te uitvoerige beschrijving van het centrale onderwerp is als een kabbelende rivier en doet een zaal deskundigen (als ze dat effectief zijn) indommelen. Durf in dat geval een statement te maken dat iedere partij beweegt. Een spannende film begint toch ook vaak met een cliffhanger.
- Bewaar de nodige afstand met wetenschap | De grens tussen ritme in het debat brengen door middel van boeiende vragen en je eigen standpunt onthullen is dun. Wetenschappelijk onderzoek aanhalen om een vraag in te luiden, is een ideale manier om de aandacht van het panel en het publiek te grijpen zonder je persoonlijke mening kenbaar te maken. Neutraliteit is key!
- Kom los van de ‘banaliteit’ van elke dag | De mens heeft een intrinsiek verlangen naar diepgang en intellectuele exploratie. Zelfs een debat over een alledaags of technisch onderwerp kun je verrijken door de panelleden te confronteren met stellingen van gevestigde filosofen. Je zult zien, het antwoord op dit soort vragen spreekt vaak recht tot het hart van de luisteraar.
- Spreek tot de verbeelding | Beeldspraak werkt verfrissend. Voel je vrij om in je vraagstelling gebruik te maken van metaforen, bijvoorbeeld analogieën uit de dierenwereld. Het trekken van parallellen met de natuurlijke wereld biedt vaak een levendige en toegankelijke manier om complexe concepten over te brengen.
- Speel advocaat van de duivel | Als er een kritische vraag op het puntje van je tong ligt, aarzel dan niet om deze te stellen, maar doe dit op een warme en vriendelijke manier. De toehoorder houdt de adem in, en zit op het puntje van zijn stoel in afwachting van het antwoord.
- Lichtvoetigheid troef | Zelfs in ernstige debatten tonen de meeste sprekers maar al te graag hun speelse kant wanneer ze geconfronteerd worden met lichtvoetige vragen. Het doorbreken van de ernst met speelsheid voegt een menselijk element toe, verrijkt de dynamiek van het debat en creëert ook een unieke en soms zelfs memorabele verbinding tussen spreker en publiek.
- Bewaak het evenwicht | Zelden heeft een debat als doelstelling om olie op het vuur te gooien. Geef panelleden voldoende de kans om zich uit te drukken, hun expertise te tonen en met overtuigende argumenten te komen. Valt je op dat iemand op de achtergrond blijft? Geef hem/haar het woord over een deelonderwerp waar hij/zij affiniteit mee heeft.
- Let them shine | Modereren is als het dirigeren van een symfonie. Het is jouw opdracht om de panelleden te laten scoren en schitteren. Het succes van de panelleden is ook jouw triomf.
- Toon je focus | Oogcontact en een lach zorgen in conversaties met collega’s, vrienden en familie voor vertrouwen. Dat geldt ook in professionele situaties zoals debatvoering. Wees alert voor je eigen lichaamstaal door middel van voldoende oogcontact met panelleden en een gemoedelijke glimlach. Ze dragen ertoe bij dat het panel zich comfortabel voelt.
Bonustip | Betrek het publiek
Een debat is geen academische uiteenzetting of financiële rapportage. Durf van de gelegenheid gebruik te maken om poolshoogte te nemen bij het publiek. Betrek aanwezigen bijvoorbeeld via een poll die ze kunnen beantwoorden met hun smartphone. Een live weergave van de reacties op een scherm geeft ongetwijfeld nieuw voer om verder te debatteren.
AAN HET EIND VAN HET DEBAT
Sluit af in stijl
Een geoefend moderator kent minstens evenveel aandacht toe aan de opbouw, als aan de afsluiting van het debat.
- Neem de tijd voor een dankwoord| Beëindig het debat door de panelleden uitdrukkelijk te bedanken voor hun aanwezigheid en hun boeiende uitzichten. Richt je vervolgens tot het publiek, ook de mensen in de zaal hebben er immers voor gekozen tijd vrij te maken en het debat bij te wonen. Een dankwoord aan alle betrokkenen is een warme geste met een niet te onderschatten impact.
Wens je een beroep te doen op een ervaren moderator? Zoek je een objectieve partij die de brug bouwt tussen panel en publiek? Square Circle neemt graag het voortouw.
Contacteer Square Circle >>